60'lı yıllarda Orta Amerika'da musevi cemaati üyesi bir fizik profesörü olan Larry Gopnik'in yaşamından bir kesite tanık olduğumuz film Coen Kardeşler'in son marifeti. Sıradan bir insanın sıradan yaşamında başına gelen sıradan ve sansasyonel olmayan şeylerin sorgulandığı bir kara mizah olarak tanımlayabilirim filmin konusu. Tamam sade bir tanımlama olmadı, kabul ama filmin 'motto'suna gayet uymakta: "Başına gelen her şeyi sadelikle kabul et".
Film,- eğer daha önce Coen Biraderler'in filmlerini izlemişseniz- daha ilk karelerinden filmin esas konusuyla bir ilgisinin olmadığını tahmin edeceğiniz bir pasajla başlıyor (en azından ben ilerleyen karelerde bir sürpriz yakalayamadım). İki yüzyıl önce, karlı bir kış günü yolda arabasıyla kalan bir adama ak sakallı bir ihtiyar yardım eder. Bunun üzerine yardım ettiği kişi onu bir tas çorba içmeye mütevazı kulübesine davet eder. Adamın karısı misafiri görünce onun 3 yıl önce ölen birisi olduğunu (dybbuk = musevi kültüründe ölmüş bir kişiye ait kötü ruh) iddia ederek elindeki buz kıracağını ak sakallı ihtiyara saplar. Bir müddet kan akmamasını düşündüğü şeyin doğruluğuna yorsalar da, sonra akacak kan damarda durmayacaktır ve ihtiyar adam kendisine yardım eden bir kişiye bu yaptığınız reva mı diyerek bu pasajı sonlandıracaktır. Bunu niye anlattım, açık ettim. Hayatta bazen bir işaret olduğuna kendimizi inandırdığımız şeylere o kadar kaptırır ve gereğinden fazla dikkatimizi veririz ki, akıp giden hayatı biraz kaçırdığımız olur. Filmin kalanını izlerken beyninizin bir köşesinde bu pasajı 'replay' etmeyin sakın :)
Profesörümüz, olağan rutinliğiyle devam eden hayatında ters giden şeyleri fark eder: Karısı ondan boşanmak istemekte, dahası samimi iş arkadaşlarından biriyle evlenmek istemekte ve bunun için kendisinden dinsel bir boşanma izni istemektedir. Bir baltaya sap olamamış kardeşi evinde kalmakta ve evdeki yaşamı aksatmaktadır. Kızı bir alışveriş hastası olmuş, ergenliğine adım atmak üzere olan oğlu mariuhana içmeye başlamıştır ve kendisini sevdiği TV kanalı parazit yaptığında çatıya çıkıp tamir eden bir insan olarak değerlendirmektedir. Yetmiyormuş gibi, sınıfındaki yabancı uyruklu bir öğrenci geçer not alamadığı için kendisine rüşvet teklif etmektedir. Okul yönetiminin açıklanacak terfiler öncesi kurduğu terfi komitesine de, yine kendisini kötüleyen ve terfi ettirilmemesini isteyen imzasız mektuplar gitmektedir.
Ciddi Bir Adam, aslında hayatla ilgili gerçekleri merak eden, her şeyin bir sebebi olduğuna inanan; matematik ve fiziğin bilimselliğini kişiliğinde barındıran, etrafımızda dönen şeylerin arasındaki ilişkileri kavramak için arayışa giren bir adamın hikayesi. Burada aslında birtakım tezatlar var. Fizik dersinde öğrencilerine 'Belirsizlik Teoremi'ni, 'Schrodinger'in Kedisi'ni öğreten bir adamın; hayatında her şeyin belirli bir sebebe dayandığını kendisine ispatlama gayretleri.
Neden tüm bunlar ve niçin ben?
Adamımız içinden çıkamadığı bu sorulara yanıt bulurum ümidiyle cemaatinin önde gelen din adamlarının görüşünü almak ister. Genç deneyimsiz rahip (burada sürpriz bir isim "The Big Bang Theory" dizisinin yahudi karakteri Wolowitz karşımıza çıkıyor) ise yaşamın dikkatimizi çekmeyen sıradanlıklarını bir yanıt olarak sunar.
Bu yanıtlar ciddi adamımızı kesmese de olayları zamanla akışına bırakacaktır. İnancı sorgulamak gerekli midir? Ya da bir şeyleri değiştirir mi? Olaylar olur, yaşanacaklar yaşanır. Tesadüfler bazen sadece tesadüftürler. Ne kadar merak etsek de Schrodinger'in Kedisi yaşıyor mu yoksa ölü mü bilemeyiz.
Yaşamdan bir şey anlayamıyor olabiliriz, ama anlamasak da yaşananlardan hepimiz sorumluyuz.
Tüm gerçekler yalan gibi göründüğünde ve içindeki yaşama sevinci öldüğünde ne yapacaksın?
Tüm film boyunca olaylar bir musevi kömünitesi içerisinde geçmekte, musevi öğretileri ve yaşamı boyunca cereyan etmekte. Bu sizi bir miktar sıkabilir ama sanırım esas anlatılmak istenen evrensel. Coen Biraderler bunu sadece kendi bakış açılarından anlatmak istemişler. Bunu yaparken de kendi alt kültürlerinden zengince yararlanmışlar.
Coen BiraderlerFilm için 'farklı' yorumu sanırım en doğru yorum olur. Her izleyici de dolayısıyla farklı köşelerinden bakacak ve yorumlayacaktır.
Filmin IMDB linki için tıklayınız
Filmin fragmanı için tıklayınız
0 yorum:
Yorum Gönder